ნატრიუმის ჰიპოქლორიტი (კერძოდ: მათეთრებელი), ქიმიური ფორმულით NaClO, არის არაორგანული ქლორის შემცველი სადეზინფექციო საშუალება. მყარი ნატრიუმის ჰიპოქლორიტი არის თეთრი ფხვნილი, ხოლო ზოგადი სამრეწველო პროდუქტი არის უფერო ან ღია ყვითელი სითხე მძაფრი სუნით. ის ადვილად იხსნება წყალში და წარმოქმნის კაუსტიკურ სოდას და ჰიპოქლორმჟავას. [1]

ნატრიუმის ჰიპოქლორიტი გამოიყენება როგორც მათეთრებელი საშუალება რბილობის, ტექსტილისა და ქიმიური ბოჭკოების წარმოებაში, ასევე წყლის გამწმენდად, ბაქტერიციდად და დეზინფექტანტად წყლის დამუშავებისას.

ნატრიუმის ჰიპოქლორიტის ფუნქციები:

1. რბილობის, ტექსტილის (როგორიცაა ქსოვილი, პირსახოცები, პერანგები და ა.შ.), ქიმიური ბოჭკოებისა და სახამებლის გასათეთრებლად;

2. საპნის ინდუსტრია გამოიყენება ზეთებისა და ცხიმების გამათეთრებლად;

3. ქიმიური მრეწველობა გამოიყენება ჰიდრაზინის ჰიდრატის, მონოქლორამინის და დიქლორამინის წარმოებისთვის;

4. კობალტისა და ნიკელის წარმოებისთვის განკუთვნილი ქლორირების აგენტი;

5. გამოიყენება წყლის გამწმენდ აგენტად, ბაქტერიციდად და სადეზინფექციო საშუალებად წყლის დამუშავებისას;

6. საღებავების ინდუსტრია გამოიყენება სულფიდის საფირონის ლურჯის წარმოებისთვის;

7. ორგანული მრეწველობა გამოიყენება ქლოროპიკრინის წარმოებაში, როგორც აცეტილენის სარეცხი საშუალებისა კალციუმის კარბიდის ჰიდრატაციით;

8. სოფლის მეურნეობა და მეცხოველეობა გამოიყენება როგორც სადეზინფექციო საშუალებები და დეოდორანტები ბოსტნეულის, ხილის, საკვების ფერმებისა და ცხოველთა საცხოვრებლებისთვის;

9. საკვები ვარგისიანობის ნატრიუმის ჰიპოქლორიტი გამოიყენება სასმელი წყლის, ხილისა და ბოსტნეულის დეზინფექციისთვის, ასევე საკვების წარმოების აღჭურვილობისა და ჭურჭლის სტერილიზაციისა და დეზინფექციისთვის, მაგრამ მისი გამოყენება არ შეიძლება საკვების წარმოების პროცესში, რომლის ნედლეულიც სეზამია.

პროცესი:

მაღალი სისუფთავის მარილი იხსნება ქალაქის ონკანის წყალში გაჯერებული მარილწყლის მისაღებად, შემდეგ კი მარილწყალს ელექტროლიზის უჯრედში გადააქვთ ქლორის აირის და კაუსტიკური სოდის მისაღებად, ხოლო წარმოქმნილი ქლორის აირი და კაუსტიკური სოდა შემდგომ დამუშავდება და რეაქციაში შევა ნატრიუმის ჰიპოქლორიტის მისაღებად საჭირო სხვადასხვა კონცენტრაციით, 5%, 6%, 8%, 19%, 12%.